شرح و بررسی سرمایه شرکتها ،اهمیت و میزان سرمایه شرکتها در عراق:
برای اینکه بتوانید هر نوع شرکتی را در کشور عراق ثبت نمایید، لازم است بر اساس قوانین ثبت شرکتها عراق مطابق دستورالعمل‌های اداره ثبت شرکتها در عراق عمل نمایید.
یکی از شرط‌‌های لازم برای ثبت شرکت، وجود سرمایه اولیه است که یک حداقل میزان سرمایه برای هر یک از سهامداران متقاضی ثبت شرکت تعیین شده است. حالا می‌‌خواهیم بدانیم برای انواع شرکتهای تجاری تا چه حد سرمایه لازم است و نقش سرمایه در ثبت شرکتها تا چه حد اهمیت دارد. اجازه بدهید تا به اختصار اشاره‌ای به مهم‌‌ترین شروط برای ثبت شرکتها وفق قانون شرکت های عراق داشته باشیم.
وفق ماده۲۶ قانون شرکتهای تجاری عراق، سرمایه شرکتها مسلما در کشور عراق بر مبنای دینار عراق تعیین میشود.
ماده۲۷ همان قانون اشعار می‌دارد؛ سرمایه شرکت با هدف انجام عملیات تعیین شده مندرج در اساسنامه و انجام تعهدات شرکت تودیع میشود و هرگونه تصرّف دیگری در آن مجاز نمیباشد.
حداقل سرمایه شرکت در شرکتهای سهامی عراقی دو میلیون دینار، و در شرکتهای با مسئولیّت محدود یک میلیون دینار میباشد. در خصوص سایر شرکتها، حداقل میزان سرمایه شرکت نباید از ۵۰۰ هزار دینار کمتر باشد. تعهدات مالی در شرکتهای سهامی نباید از میزان ۳۰۰ درصد از کل سرمایه و سایر داراییهای شرکت خاص مربوطه تجاوز نماید.
لازم به ذکر است توجه به دستورالعمل‌های صادره وزارت خانه‌ها و اداره ثبت شرکتها، سرمایه پایه برای ثبت شرکت در عراق میتواند مازاد بر این مقرره تعیین شود. به نوعی هیئت وزیران بر اساس پیشنهاد وزیر بازرگانی میتواند نسبت به اصلاح و تعدیل موارد منصوص فوق فعّالیت شرکت مناسب است اقدام نماید.
تقسیم سرمایه در شرکت های سهامی و با مسئولیّت محدود در عراق:
سرمایه شرکت سهامی و با مسئولیّت محدود، به سهام اسمی و نقدی، با ارزش مساوی و غیر قابل تجزیه تقسیم میشود. سرمایه یک شرکت در عراق با مسئولیت محدود و شرکت سهامی حسب مورد میتواند با تودیع اموال منقول و غیرمنقول توسط یک یا چند نفر از موسسان آن شرکت تعیین گردد.
در شرکتهای سهامی، تقویم اموال عینی که به صورت حصهای از سرمایه تقدیم شده است به وسیله هیئت کارشناسان که اعضاء آن را اهل خبره تشکیل میدهند، انجام میشود. هیئت از اهل خبره معیّن مصرّح در قانون(کارشناسان رسمی) و خاصه در موضوع عملیات شرکت تعیین میشود.
در شرکتهای مختلط، هیئت مصرّح در بند یکم این ماده ظرف مهلت ۶۰ روز از تاریخ تشکیل ، نظریه کارشناسی را در خصوص سرمایه شرکت به دیوان محاسبات مالی ارائه مینماید. اداره ثبت شرکتها ظرف مهلت ۳۰ روز از تاریخ دریافت نظریه هیئت کارشناسی آن را به دیوان محاسبات مالی ارائه مینماید. در صورت عدم تایید گزارش هیئت کارشناسان، مرجع ثبتی جهت تجدید نظر در نظر کارشناسی صادره، موضوع را مجددا به هیئت کارشناسی اعاده میدهد.
در خصوص شرکتهای سهامی‌خاص تمامی موسسین بر قیمت اموال عینی با رعایت مفاد بند یک این ماده توافق مینمایند. در اساسنامه شرکت سهامی یا شرکتنامه شرکت با مسئولیّت محدود نوع املاک و مستغلات و قیمت تعیین شده توسط موسسان درج می‌گردد. در اساسنامه شرکت سهامی خاص و با مسئولیت محدود میبایست نوع اموال عینی و قیمت تقویمی که موسسین آن را به تراضی تعیین کرده‌اند منعکس شود همچنین باید نام یک شخص یا تعدادی از مؤسسان که به وسیله اموال خود بخشی از سرمایه شرکت را تودیع نموده‌اند قید گردد. اشخاصی که سرمایه شرکت را تودیع یا قبول یا تقویم نمودند در برابر سرمایه شرکت و اشخاص ثالث مسئول هستند، در صورت اثبات اختلاف میان قیمت واقعی و تقویم شده اموال، مؤسسان شرکت باید بدون تاخیر، مابه التفاوت را تأمین نمایند. موسسی که بخشی از حصه سرمایه شرکت را به صورت غیر نقدی تودیع نموده است میتواند از سایر سهامداران، مشارکت در پرداخت ما به ازاء کسری سرمایه را مطالبه نماید.
در شرکت سهامی گزارش هیئت کارشناسان، در جلسه هیئت موسس ارائه می گردد. گزارش هیئت مزبور باید نزد نهاد ذیربطی ارسال تا تمامی شرکاء از آن اطّلاع یابند. در حالتی که زیادتی از ارزیابی حاصل آید، شخصی که نسبت به تودیع سرمایه شرکت از طریق ارائه اموال عینی اقدام نموده میبایست به صورت نقدی آن را تودیع و سپس سایر موسسان به صورت تضامنی جهت ادای سرمایه شرکت، مسئول تفاوت قیمت میباشند.
ارزش اسمی هر سهم (یک دینار) است. سند سهم نمی تواند با مقداری کمتر یا بالاتر از موارد فوق صادر شود ضمنا سهامداران صرفا به میزان ارزش اسمی سهام خود مسئول پرداخت دیون شرکت میباشد.
