وب سایت تخصصی دکتر احمد ربیعی وکیل پایه یک دادگستری کشور عراق

به شرح ذیل به بررسی و تبیین  موضوع شرکت­ های تک سهامداری در عراق موسوم به شرکت فردی و انحصاری می­پردازد.

 

شاید این پرسش در نظر برخی خوانندگان غیر معقول باشد لکن آنچه واضح است این است که به اقتباس از حقوق فرانسه کشور عراق نیز شرکت تک سهامداری یا فردی را به رسمیت شناخته است.!

در حقوق  تجاری عراق یعنی ماده ۴ ، قانون شرکت­های تجاری عراق  تعریف شرکت چنین  آمده است:  –شرکت در عراق : ((عقدی است که به موجب آن دو یا چند نفر  با تقدیم حصه­ای از سهم اعم از  مال  و یا ارائه عمل  در یک عملیات اقتصادی به منظور تقسیم سود یا زیان ناشی از آن  شریک می شوند)) همانطور که از ظاهر ماده مشخص است از شرکت تک سهامداری در عراق موسوم به شرکت فردی و انحصاری در عراق سخنی به میان نیامده است. اگرچه این تعریف جامع و مانع نیست و کلیه شرکت های تعریف شده در قانون شرکت­های عراق  با اصلاحات مصوّب ۲۰۰۴ میلادی را پوشش نمی­دهد لکن بلا فاصله در بند یکم ماده ۴ این قانون این چنین آمده است که:

به استثناء مفاد بند (اوّل) این ماده،

۱-  شرکت ممکن است مطابق مفاد این قانون از یک شخص حقیقی تشکیل شده باشد که به عنوان (شرکت فردی) نامیده می شود. شرکت­­های فردی که مالکیّت آن در انحصار یک شخص حقیقی می­باشد، سهامدار آن دارای مسئولیّت شخصی و غیر محدود نسبت به جمیع تعهدات شرکت است.

در خصوص مقررات حاکم بر این شرکت باید گفت  که به موجب ماده ۱۴ قانون شرکت­ های تجاری عراق در صورتی که یک نفر مبادرت به تاسیس  شرکت با مسئولیّت محدود نماید یا شرکت از نوع شرکت فردی باشد ، موسس شخصا می­تواند مبادرت به انشاء  شرکت­نامه  یا بیانیه حسب مورد نماید. بدیهی است پرداخت سهام شرکت نیز برعهده مالک و موسس شرکت فردی می­باشد. به موجب بند ۲  ماده  ۳۸ قانون شرکت­های تجاری عراق، طلبکار شرکت فردی علیه مالک شرکت، یا مالک سهام آن   طرح دعوی خواهد نمود  و بدون اعلام و ابلاغ قبلی وفق مقررات جاری قانونی حق توقیف اموال شرکت را خواهد داشت. از آنجا که شرکت فردی فاقد اساسنامه و شرکت نامه است در شرکت فردی یا انحصاری، انتقال مالکیت سهام از طریق اصلاح بیانیّه شرکت  انجام می­شود. درصورتی که  انتقال سهام شرکت  به بیش از یک نفر اراده شود یا انتقال سهام  به بخشی از آن معطوف باشد، در این صورت اقدام سابق الذکر تنها با تبدیل شرکت فردی به انواع شرکت­های دیگر قانون شرکت های تجاری عراق  ممکن خواهد بود.  به موجب بند دوّم از ماده ۷۰ قانون شرکت های تجاری عراق اگر صاحب انحصاری سهام در شرکت فردی فوت کند و بیش از یک وارث داشته باشد و وراث  تمایل به ادامه حیات  شرکت  داشته باشند و مانع قانونی نیز برای ایشان موجود نباشد، شرکت انحصاری می­بایست به انواع دیگر شرکت­های پیشبینی شده این قانون تبدیل شود.

از حیث مطالعه تطبیقی باید گفت در حقوق تجاری ایران شرکت تک سهامداری موضوعیت ندارد. ثبت شرکت با یک شخص در حقوق ایران ،  ممکن نیست.و نهاد شرکت تک نفره به رسمیت شناخته نشده است.   در حقوق ایران ثبت شرکت توسط یک شخص حقیقی ممکن نیست لکن بسیاری از شرکت های دولتی را خواهید یافت که مالک اصلی آن دولت یعنی یک شاکله واحد است.

موکّلین بزرگوار می­توانند جهت ثبت شرکت در کشور عراق بدوا جهت ارتباط با دکتر ربیعی وکیل با سابقه پایه یک تجاری جمهوری اسلامی ایران با منشی ایشان در جمهوری اسلامی تماس حاصل فرمایید.